|
Tijdvak 1 Tijd van jagers en boeren (- 3000 v. Chr)
|
Kenmerkende aspecten:Albert van der Kaap, Enschede, albert@vanderkaap.org
Kaarten van 'Nederland' in het Holoceen
10.000-8.000 jaar geleden
Gereconstrueerde diepteligging van het landoppervlak in
de kustvlakten bij de aanvang van het Holoceen. De
opvallend laagliggende gebieden, die zich tijdens de
Holocene transgressie als sedimentatiebekkens
ontwikkelen, zijn apart aangegeven; dit worden later de
getijdenbekkens. Het naar het westen hellend oppervlak
is tijdens de Holocene transgressie door de erosieve
werking van getijdengeulen sterk aangetast
8.000-6.000 jaar gelden
Paleogeografie van het Nederlandse vasteland tijdens het
Midden-Atlanticum, omstreeks 6500 jaar voor heden
6.000-4.000 jaar gelden
Paleogeografie van het Nederlandse vasteland tijdens het
Laat-Atlanticum, omstreeks 5100 jaar voor heden
Omstreeks 5.000 jaar gelden
4.000-2.000 jaar geleden
Paleogeografie van het Nederlandse vasteland tijdens het
Subboreaal, ongeveer 3800 jaar voor heden
Paleogeografie van het Nederlandse vasteland tijdens de Romeinse Tijd, ongeveer 50 na Christus
Paleogeografie van het Nederlandse vasteland tijdens de Vroege Middeleeuwen, ongeveer 800 na Christus
Nederland omstreeks 1250. Grote delen van West- en Noord-Nederland zijn bedijkt waardoor er geen klastische sedimentatie meer plaatsvindt. Ook het overgrote deel van de benedenstroomse rivierlopen is dan bedijkt. In de buitendijkse gebieden van Zuidwest- en Noord-Nederland worden kweldergebieden achtereenvolgens ingepolderd
Bron: Natuurinformatie.nl
Contexten
samenleving van jagers/verzamelaars (Afrika, Azië, Europa)
samenleving van boeren (Midden-Oosten en/of Nederland)
samenleving van stedelingen (Midden-Oosten)
Leerdoelen
je kunt een relatie leggen tussen jagen/verzamelen, wonen en godsdienst
-
je kunt een relatie leggen tussen landbouw, wonen en godsdienst
je kent mogelijke verklaringen voor het ontstaan van de landbouw
je weet waar de eerste landbouw is ontstaan en waarom juist daar
je kent de belangrijkste veranderingen die het gevolg waren van de komst van landbouw en veeteelt
je kent de belangrijkste veranderingen die optraden met de komst van de eerste stedelijke gemeenschappen
Inhoudelijke (unieke) begrippen
jagers
voedselverzamelaars
agrarische (neolitische) revolutie
Inhoudelijke (generieke) begrippen
-
beschaving
boeren
priester
ambtenaren
samenleving
maatschappij
staat
tempel
status
landbouw
leger
ritueel
rite
ceremonie
cultus
wet
nomaden
sedentair
ambacht
Meta-concepten (second-order concepten)
Continuïteit/verandering
je weet welke veranderingen er op traden door de komst van de landbouw en de eerste stedelijke gemeenschappen?
Oorzaak/gevolg
je kent oorzaken van het ontstaan van landbouw en veeteelt
Bewijs (bronnen)
je weet hoe we an gegevens over de prehistorie komen
tot ongeveer 3000 v. Chr. geen geschreven bronnen
wel materiële vondsten
-
je kunt (aan de hand van gegeven bronnenmateriaal) beredenren waarom de mens aan landbouw en veeteelt ging doen
Interpretatie
-
je kunt beredeneer of er met de komst van landbouw en veeteelt sprake was van een revolutie
Tijd en plaats
De tien tijdvakken
Copyright: Albert van der Kaap, 2010